| Sponsorlu Bağlantılar |
SANAYİ DEVRİMİ VE OSMANLI DEVLETİ'NE ETKİSİ
A-SANAYİ DEVRİMİ
17. Asırda Batı Avrupa'da uygun ortamlarda gerçekleşen , bilimsel devrimler sonucu bilgi hazinesinin kritik kütleyi aşacak şekilde büyümesiyle tabi olarak oluşan, 1750 ile 1830 arasında ilk kez İngiltere'de başlayan, daha sonra Fransa, Almanya, Rusya ve Japonya gibi ülkelere yayılan ve Batı insanının hayat tarzını ve seviyesini köklü bir biçimde değiştiren makineleşme ve teknolojik gelişmelerle beraber seri üretim olaylarına "sanayi devrimi" denir.
Tam olarak ne zaman olduğu tartışmalı olan ve hangi zamanları kapsadığı hakkında Batı'nın önemli iktisat tarihçileri arasında görüş farklılıkları bulunan sanayi devrimi ilk kez, 1880/81 yılında Oxford Üniversitesi'nde konu üzerinde dersler veren İngiliz tarihçi Arnold Toynbee tarafından inkılap kavramı şeklinde ele alınmıştır .
Toynbee'ye göre 1750'lerde İngiliz ekonomisinde köklü bir değişim başladı ve bunu 1850'lere doğru tamamlanan hızlı ve genel bir sanayileşme süreci izledi. Amerikan tarihçisi John U.Nef ise, büyük ölçekli sanayinin ve teknolojik değişmenin başlangıçlarının 16. ve 17. yüzyıllara kadar gittiğini savunurken, başka bir iktisat tarihçisi J.H.Clapham 1850'lerde sanayileşmenin sadece pamuklu dokuma ve demir sanayinde gerçekleştiğini, bu nedenle sıl sanayi inkılabının çok daha sonraki yıllarda olduğunu ileri sürmüştür .
Öte yandan nitelik bakımından da "birinci sanayi devrimi" ve "ikinci sanayi devrimi" olarak isimlendirmeler yapılmıştır. "Birinci sanayi devrimi" İngiltere'de meydana gelen sanayileşme ve bunun sonucu gelişen ekonomik değişmelerdir. Hemen bütün iktisat tarihçileri bu nitelemede hem fikirdirler. "İkinci sanayi devrimi" deyiminin taşıdığı anlamlar için ise, farklı görüşler vardır . Bunlar şunlardır:
1- "İkinci sanayi devrimi", İngiltere'de meydana gelen "birinci sanayi devrimi"nin Fransa, Almanya, A.B.D ve Japonya gibi ülkelere yayılmasıdır.
2- 19.yüzyılda elektriğin, petrolün, yeni metallerin ve kimya sanayindeki öteki bazı buluş ve gelişmelerin devreye sokulması olayına "ikinci sanayi devrimi" denir.
3- İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra elektronik sanayinde meydana gelen gelişmeleri kapsayan aşamaya "ikinci sanayi devrimi" denmiştir. Yine bu düşünceye göre "birinci sanayi devrimi" geliştirilen makinelerin "insanın kol gücünün yerini, ikinci sanayi devrimi ise, makinenin "insanın kafa gücünü yerini" aldığı dönemlerdir.
Gerçek şu ki, gerek birinci ve gerek ikinci sanayi devrimleri için, tarihin geniş bir perspektifi kapsamında, tekerleğin icadını, özellikle birinci sanayi devrinin konusu olan tekstilin tarih öncesi devirlere dayanan üretimini , zirai alandaki birçok gelişme ile, Magna Carta ve feodal yapı içindeki burjuva sınıfının göz alıcı aşaması gibi, daha birçok birbirine sebep sonuç ilişkileri ile bağlı iktisadi ve siyasi gelişmeler, ve bugün için örnek verirsek, yeryüzünü saran McDonalds zincirleri veya milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan Microsoft'un hakimiyetinin...Dökümanı bilgisayarınıza indirmek için buraya tıklayınız.
0 yorum
Yorum Gönder