Sponsorlu Bağlantılar |
Önad + ad =önad tamlaması.
Önadla ad birlikte cümlede kullanılmışsa sıfat tamlaması olur. Cümlede yalnızca önad varsa tamlama yok demektir.
Örn:
Güzel (önad)
Güzel çiçek (önad tamlaması)
GÖREV VE ANLAM BAKIMINDAN ÖNADLAR
1.NİTELEME:
Adın niteliği (renk, koku, biçim…) gösteren
Adları kalıcı özelliklerini gösterir.
Örn:
Yeşil yaprak (yeşillik yaprağın kalıcı özelliği)
NASIL sorusunun yanıtıdır.
Kısaca adın nasıl olduğunu söylerler.
Örn:
Açık pencere, geniş tarla, yeni ev, uzun el…
2.BELİRTME:
Adı çeşitli yönlerden belirtirler.
Adları sayı, soru, işaret yoluyla, kesin olmayacak biçimlerde belirten önadlardır.
Adların geçici özellikleri, sonradan adlara takılan, anlık özelliklerdir.
Örn:
Bu mahalleye üç gün önce taşındık.(uçaklaşınca şu mahalle, yarın dört gün önce)
İŞARET:
Adları yerlerini göstermek için kullanılır.
Varlıkları işaret yoluyla belirten.
Çoğul ekleri yoktur.
Örn:
Bu, şu, o, öteki, beriki vb ev
“Bunlar ev” biçiminde kullanılırsa işaret adılı olurlar.
Uyarı: “bu, şu, o” yalın halde bir ismi gösterirlerse gösterme önadı olur.
Örn:
Bu ev, şu oda, o yer…
SAYI:
Adları sayı yönünden belirten
Adın sayıyla ilgili türlü yönlerini (sayısını, ölçüsünü, sırasını, parçasını) veren
Örn:
Yirmi öğrenci (asıl sayı)
Yirminci öğrenci (sıra sayı)
Yirmişer öğrenci (üleştirme sayı)
Yarım öğrenci, çeyrek öğrenci, yüzde yirmi kar (kesir sayı)
İkiz kardeş, üçüz bebek (topluluk)
BELGİSİZ:
Adları kesinlik kazandırmaksızın belirten
Adları tam olarak değil de aşağı yukarı belirten, belli belirsiz belirten.
Bazı, her, bir, herhangi, bütün, çok…
Uyarı: “bir” önadı cümledeki kullanımına göre hem sayı, hem belgisiz önad olabilir; eğer adın bir tane olduğu belirtildiyse sayı sıfatıdır, eğer herhangi bir anl***** geliyorsa belgisiz sıfattır.
Örn:
Bir çiçekle yaz olmaz (tek çiçek)
Bir gün ölebiliriz. (herhangi bir gün)
SORU:
Addan önce gelerek o adı soru yönünden belirtir.
Özelliğini öğrenmek için ada sorulan soru
Nasıl, hangi, kaç, kaçar, ne…
Örn:
Bu, nasıl insan böyle?
Hangi öğrenciyi buluruz?
Oraya ne gün gideceğiz.
Uyarı: Sıfatlarda önce belirtme sıfatı, sonra niteleme sıfatı kullanılır.
Örn:
O küçük ev
Önündeki dikenli yol
Uyarı: Ortaçlar belirtme sıfatlarından önce yazılır.
Örn:
Bize bakan üç kişi
Yarın gelecek bir mektup
Uyarı: Sıfat tek başına kullanılırsa ADLAŞMIŞ SIFAT olur.
Örn:
Yaşlılar duygusal olur.
Uzunu arka sıraya geçsin.
Uyarı: “Kİ”, üç görevde kullanılır:
Adların yerini tutarsa adıl (zamir) görevinde
Örn:
Sizinki daha güzel bir tasarıydı.
Adların önüne gelerek özelliklerini verirse sıfat (önad) görevinde:
Örn:
Bahçedeki ağaç çiçek açmış.
Cümleleri bağlıyorsa bağlaç görevinde:
Örn:
Buraya kadar geldi ki illa bizi görecek.
UNVAN (SAN) ÖNADLARI
Kişi adlarına takılan saygı ve tanıtma sözcükleridir.
Örn:
Bay Utku, Bayan Gül, Doktor Muzaffer…
Ahmet Efendi, Mithat Dayı, Osman Paşa…
Sultan Murat, Oğuz Han, Osman Gazi…
a)kardeş sevgisi en yüce ve en güzel sevgilerden biridir
b)her öğrenci,az ya da çok,sınav heyecanı yaşar.
c)balkondaki saksılara, gül fidanları diktik
0 yorum
Yorum Gönder